Programma

Op 5 maart 2023 vond de tweede Nationale Dialoog Bouwcultuur plaats in Weert. Teun van der Ende maakte een mooie reflectie losjes gebaseerd op Peter Fischli David Weiss: How to Work Better.

Let’s keep in touch

Een open dialoog over bouwcultuur begint bij een open en flexibele houding, die ruimte opent voor creativiteit. Een specifieke plek in processen is weggelegd voor het ontwerp dat in staat is verbindingen te leggen in ruimte en in tijd. De overheid is als hoeder en begeleider een belangrijke schakel naar de burger, die zijn/haar verbeelding met ontwerp(end onderzoek) laat stimuleren maar ook zelf mee kan praten en beslissen. Met het burgerberaad als ultiem middel om besluitvorming over kritieke processen te verbreden van politiek naar de samenleving. Met een kanttekening: (te) technische onderwerpen kun je beter aan ingenieurs overlaten en niet aan een burgerberaad voorleggen.

1. Leg intergenerationele verbindingen aan, zelfs met toekomstige generaties
2. Zet instrumenten zoals serious gaming in om inzichten in andermans perspectief te geven
3. Zet toekomstgerichte vergezichten in om verlangen op te wekken
4. Wek burgerbetrokkenheid op met behulp van ontwerpend onderzoek
5. Laat ruimte voor toeval

Back to basic

De tijd dat ruimtelijk beleid in Nederland (grond)speculatie en zelfverrijking mogelijk maakte is voorbij. Beleggingsfondsen die enorme portefeuilles met sociale woningbouw opkopen, techbedrijven die boerenland claimen voor hun servers – het zijn de symptomen van de roofbouw op onze schaarse ruimte. Het smoort goede plannen van ondernemende burgers en trekt  energie uit het overbelaste netwerk. Burgers en milieuinstanties eisen via de rechter hun gelijk, die contrair gaan met kabinetsbeleid. Terwijl is genoeg mensen vanuit sectorale know-how, zowel professioneel als ‘amateurs’, in staat zijn oplossingen voor problemen aan te dragen.

6. Rem speculatie af en stel harde minimale kwaliteitseisen aan woningbouw
7. Breng vertrouwen terug in bouwprocessen
8. Gebruik lokale kennis en vaardigheden
9. Maak kennis toegankelijk voor iedereen
10. Blijf niet hangen in business as usual, maar leer van goede voorbeelden (zoals Kerckebosch in Zeist)

Do the right thing

Alles van waarde is weerloos, daarom moeten we ervoor opkomen. Het klimaat, ons cultureel erfgoed en onze bossen, planten en bodem zijn kostbaar maar zo gaan we er nu niet mee om. Dat mag iedereen zich aantrekken: van ontwerper, wetenschapper, ambtenaar tot projectontwikkelaar. Van het tegengaan van vervuiling, inzetten van biobased materialen tot het eerlijk verdelen van water in periodes van droogte. Extremen die klimaatprognoses als doembeeld schetsen zijn nog te voorkomen door nu anders te denken en te handelen.

11. Maak beleid op basis van water en bodem om de klimaatcrisis tegen te gaan
12. Neem biodiversiteit vroeg in ontwerpprocessen mee
13. Stimuleer de verbeelding en inspireer met cultureel erfgoed
14. Stel waardering door gebruikers boven economische baten